درخت از ارزشمندترین مخلوقات خداوند، به دلیل نقش اساسی و حیاتی که در زندگی تمامی موجودات زنده، بخصوص انسانها دارد در اسلام مورد توجه خاص قرار گرفته است.
کاشت درخت و گیاه در دین اسلام عبادت محسوب شده، و در تعالیم دینی به ارزش و جایگاه درخت به عنوان مخلوق و عنصر مؤثر در جهان هستی اشاره شده است.
قرآن کریم می‌فرماید: «أَلَمْ تَرَ أَنَّ اللهَ یسْجُدُ لَهُ مَن فِی السَّمَاوَاتِ وَمَن فِی الْأَرْضِ وَالشَّمْسُ وَالْقَمَرُ وَالنُّجُومُ وَالْجِبَالُ وَالشَّجَرُ وَالدَّوَابُّ وَکثِیرٌ مِّنَ النَّاسِ وَ...؛ [ الحج/ ١٨] آیا نمی‌بینی که سجده می‌‌کنند برای خداوند و هر کس در آسمان‌ها و زمین است و خورشید و ماه و ستارگان و کوه‌ها و درختان و جنبندگان و عده بی‌شماری از مردم و...»
همچنین می‌فرماید: «وَالنَّجْمُ وَالشَّجَرُ یسْجُدَانِ؛[الرحمن / 6] و گیاه و درخت براى او سجده مىکنند.» در مورد این آیه باید توجه داشت که کلمه «نجم» هم به ستاره معنی شده و هم به گیاه بدون ساقه.
در این آیات، طبیعتا منظور از سجده درخت،سجده هم مانند ما، انسانها نیست، بلکه مقصود همان تسلیم و خضوع در برابر خداوند متعال است، همان طور که همه موجودات متناسب با شرایط و زبان خود در برابر او تسلیم بوده و تسبیح او را می‌گویند.
پیامبر رحمتﷺ در اهمیت کاشتن درخت فرمودند: «ما من مسلم یغرس غرسا أو یزرع زرعا فیأکل منه طیر أو إنسان أو بهیمة إلا کان له به صدقة» (روایت مسلم).«هر مسلمانی که نهال و درخت بنشاند یا گیاهانی را کماشت کند، و پرندگان یا انسان یا حیوانی از آن بخورد برای هر صدقه و اجر و پاداش است.»
همچنین می‌فرماید:«إذا قامت الساعة وبید أحدکم فسیلة فإن استطاع أن یغرس‌ها قبل قیام الساعة فلیفعل وأجره عند الله العظیم» (روایت امام احمد).
«اگر قیامت برپا شد و در دست کسی از شما نهالی بود، و اگر می‌توانست آنرا قبل از برپایی قیامت بکارد، حتما این کار را انجام دهد، و اجر و پاداش او با پروردگار بزرگ خواهد بود.»
از توصیه‌‌‌های پیامبرﷺ و یاران او به سپاهیان مسلمان قبل از حرکت بسوی جنگ چنین بود:
«ولا تَعْقِروا نخلاً ولا تُحْرِقُوه، ولا تَقْطَعوا شَجَرَةً مُثْمِرَةً، ولا تَذْبَحُوا شاةً ولا بقرةً ولا بعیراً إلا لَمأکَلَةٍ»
و هیچ نخلی (درختی) را ضایع نکنید و آتش نزنید و هیچ درخت با ثمری را قطع نکنید، و هیچ گوسفند و گاو و شتری را سر نبرید مگر برای استفاده خوراکی از گوشت آن.
درختان، هر یک به تنهایی آیتی هستند که قدرت و توانایی خداوند را در برابر چشم هر بیننده‌ای به نمایش می‌گذارند و هر بخش از این آفرینش عجیب و زیبای خداوند، دفتری عظیم از معرفت خداوند بزرگ است. سعدی شیرین سخن می‌گوید:
برگِ درختانِ سبز در نظر هوشیار
هر ورقش دفتری است معرفت کردگار
فرهنگ شدن درختکاری و حفاظت از آن در خیابان‌ها، پارک‌ها و اطراف شهرها و دشت‌‌‌ها، بر عهده‌ی همه‌ی افراد جامعه است.
نظرات